YALINAYAK SOKRATES

-

 YALINAYAK SOKRATES (1984)

Yazan: Maxvell Anderson

Türkçesi: Mina Urgan

Yöneten: Genco Erkal

 


    Genco Erkal’ın oynadığı ve yönettiği izlediğim ilk tiyatrosu oldu. Dostlar Tiyatrosu’nun 1988 yılında sahnelediği bir eser.

 
    Milattan önce 5.yüzyılda yaşayan düşünce adamı olan Sokrates’in küçük bir yaşam kesiti ve sonunda idam edilişi anlatılıyor. Öğrencisi platon tarafından yazılan Sokrates’in savunması adlı kitabı okuyanlar bilir. Bu da onun bir nevi sahnelendirilmiş hali. Maxvell Anderson adlı Amerikan yazar bunu hem mizahi hem de ciddi bir dille yazıya dökmüş. Tiyatro esnasında da Genco Erkal’ın muhteşem oyunculuğuyla bunu bize daha iyi yansıttığını düşünüyorum.
Sokrates yoksul bir yaşam sürmesine rağmen parayı önemsemeyen bir adam. Karısı Ksantippe onun para kazanamayışından dert yanıp duruyor. Aynı zamanda mizahi bir dille de tatlı bir şekilde atışıyorlar. Sokratesin de üç çocuğu var. Bir gün oğullarından biri olan Lapmrokles Atina için savaşmak istediğini söylüyor. Annesi buna karşı çıkıyor çünkü zamanında Sokrates’inde Atina için savaşmış ama hiçbir şey elde edemediği kanısındadır.
 
   Sokrates genellikle öğrencilere dersler verir ve bunun karşılığında para almaz çünkü öğrettiklerinin kendisi içinde bir şey ifade etmediği görüşündedir. Bu yüzden “Bildiğim tek şey hiçbir şey bilmediğimdir.” der. Bence insan ne kadar öğrenirse öğrensin yine de tamamiyle her şeyi bilemez. Felsefik açıdan çok fazla katıldığım bir sözdür.
 
    Yine günlerden bir gün Lamprokles annesinin verdiği parayla balık almaya giderken bir kağıt görür. Bu kağıtta babasının hakkında suçlamalar yazılıdır. Suçlayanların içinde Meletos, Anitos ve Likon vardır.Bu Sokrates’i çekemeyen kişilerin suçlamarı şu yönde; Kentin tanrılarına inanmıyor, kendi uydurduğu tanrılara dinleyenleri inandırmak istiyor ve gençlerin aklını karıştırmakla suçlanıyor.Bunun üzerine mahkemede ölüm cezası ile yargılanıyor. Yargıç isterse ölüm cezası yerine kendisine başka bir ceza önerebileceğini söylüyor ama Sokrates bunu kabul etmiyor. Tekrar bu suçlamalardan dolayı kendisinin gerçekten nasıl düşündüğünü anlatmaya çalışıyor ama kimse onun beraatine yanaşmıyor. Böylelikle Sokrates’in Savunması onlar için bir şey ifade etmiyor ve ölüm cezasına çarptırılmış olunuyor. Sokrates’te tabi başına geleceği için endişelenmiyor. Ölümse ölüm diyor ciddiye almıyor. Çünkü anlaşılamıyor adam ve ölümün yine de daha iyi olacağının farkına varıyor.
 
Böylelikle zehri bir dikişte içiyor. Uzandığı yerde kalakalıp ölüyor.
 
   Çok iyi yansıtıldığını düşündüğüm bir tiyatro oldu izlenmesi keyif veren ve sıkmayan aynı zamanda. Orada geçen en çok hoşuma giden repliklerden biri Kritias ile özgürlük ve demokrasi hakkında tartışırken Sokrates’in ağzından şöyle bir laf çıkıyor:
“Ya insan iktidar hırsıyla sarhoş olursa ne yapar dersin… Kentimizin tarihi böyle adamlarla dolar taşar. Çıkarı uğruna hiçbir kötülük yapmaktan çekinmeyen ne pahasına olursa olsun başarıya ulaşmak isteyen pırıl pırıl adamlar ne var ki bunların sonu hiç te parlak olmamıştır.”
Bu söz gerçekten de günümüz politikasını çok iyi özetlemiyor mu?
 
 
Genco Erkal’ın sahnelediği tiyatrosu YouTube aracılığı ile yayında
https://www.youtube.com/watch?v=6y72G0ITiUc&list=WL&index=94
 
Tiyatro hakkında konuştuğu video:
https://www.youtube.com/watch?v=rhQ3eOcHyQ8


http://www.dostlartiyatrosu.com/tiyatro_oyunlar_yalinayak_sokrates.html 

Yorumlar

Yorum Gönder

Bu blogdaki popüler yayınlar

Bohemian Rhapsody Film Incelemesi

-
Resim
        Bohemian Rhapsody  10/10    Başrolünü Rami Malek’in canlandırdığı Freddie Mercury’nin müzikal hayatını anlatan 2 Kasım 2018 yapımı bir biyografi filmi.    Film Freddie’nin ilk olarak barda dinlediği bir gruba üye olmasıyla başlıyor. Grubun bateristi Freedie’nin dişlerinden dolayı onu aşağılıyor. Freddie bozuntuya vermiyor ve bir şarkı mırıldandıyor ve gruba artık dahil olmuş oluyor. Kendisinin marjinal stili dış görünüşü ile tam bir rockstar olma yolunda ilerliyor. Ekip arkadaşları biraz gıcık tipler olsalarda Freddie’ye ayak uydurmayı başarıyorlar.       Ünlü olmaya başladıkları zamanlarda Freddie bir kızla tanışıyor ve ilişkileri başlamış oluyor. Şanslı kızın adı Mary Austin. Freddie o sırada turneden turneye koşarken kendisinin eşcinsel bir birey olduğunu fark ediyor. Kız arkadaşı da bunu öğreniyor haliyle. Ama arkadaşlıkları devam ediyor. Hatta 1985'teki bir röportajda Mercury, Austin hakkında: "Bütün aşıklarım niye Austin'in yerini alamadıklarını soruyor
Read more »

ANNE FRANK'A MEKTUBUM

-
Resim
  Anne Frank’ın Hatıra Defteri Sevgili Anne, bu mektubu ben de sana yazıyorum. Henüz 14 yaşında genç bir kız olmana rağmen olgun bir kişiliğinin olduğunun farkındayım. Senin yaşında birinin bu kadar olgun düşüncelere sahip olması beni çok etkiledi. Çünkü ben senin yaşlarında aklı bir karış havada biri olduğumu varsayıyorum. Seninle aynı yüzyılda yaşamış ya da yaşıyor olsaydık seninle çok iyi bir arkadaş veya dost olabilirdik. Bunu çok isterdim çünkü benim de bir mektup arkadaşına ihtiyacım var. Sen şu an yaşamıyor olsan da senin günlüğünle birlikte ben de tekrardan günlük tutmaya kendi duygu ve düşüncelerimi en ince ayrıntısıyla yazmaya karar verdim. Yazmak her zaman iyi geliyor bunu en iyi sen bilirsin.   Arka ev de yaşadıkların kendi içine dönüklüğün dışa bir şey belli etmemen ne kadar güçlü bir kişiliğinin olduğunu gösterir. Senin ailenle ilgili hissettiklerini ara sıra ben de hissediyorum. Sen o zamanlar küçük yaşta olmana rağmen kendinin farkında oluşun ne isteyip ne istemed
Read more »

gerçeklik uyandırmadan kahven uyandırsın.

-
Resim
 1899 bir netflix dizisi. dark dizisinin yapımcıları ve yönetmeni tarafından çekilmiş belli bir dönem içinde geçen bilim kurgu dizisi. oldukça sürükleyici bir yapım olmuş. bölümler bir saat aralığında fakat bir döngünün içinde geçtiğinden dizi oldukça yavaş ilerlemekte. bu yüzden eleştirmenler tarafından olumsuz yorumlanmış.  filmin senaryosunu başarılı bulduğumu belirtmek isterim. çünkü bu dizide beyinle bir çatışma içerisindesiniz. sonraki olayları tahmin etmek insanı şaşkınlığa uğratıyor. görünürde iki tane gemi var. alt katta ikinci sınıf yolcular ve üst katta da birinci sınıf yolcular. ana karakterlerin her birinin ayrı bir biliçaltına tanıklık ediyoruz bölümün ilk dakikalarında. bu yolcuların bulunduğu geminin adı KERBEROS. tam yol amerikaya gidiyorlardı sanırım. sonra bu geminin kaptanı eyk isimli adam 4 ay önce kaybolan bir gemiden (PROMETHEUS) işaret alıyor ve rotayı geri döndürüyor. yolcular buna sinirleniyor tabii ki ve adamları bile kaptana karşı savaş açıyorlar. başrol kad
Read more »